Produkty mleczne zajmują ważne miejsce w tradycjach kulinarnych w wielu regionów świata. Mleko i jego przetwory są też od lat z powodzeniem wykorzystywane w menu spotykanym na terenie Armenii. Kuchnia ormiańska zna wiele wspaniałych potraw i przysmaków, których głównymi składnikami są właśnie produkty mleczne. W jaki sposób jest wykorzystywane mleko w tej tradycji kulinarnej?

Produkty mleczne, które następnie stają się ważnym składnikiem posiłków, są w większości przypadków produkowane w gospodarstwach przez samych Ormian. Takie tradycyjne wyroby mają swój wyjątkowy charakter i niepowtarzalny smak. Nie brak tu produktów, których nazwy niewiele mówią polskich smakoszom i które mogą nieco zaskakiwać swych charakterem oraz możliwościami zastosowania w kuchni.

Jednym z najważniejszych produktów mlecznych, z którego chętnie korzysta kuchnia ormiańska, jest seroc. To nic innego, jak zagęszczone mleko, które powstaje w wyniku odparowania wody z gotowanego na małym ogniu. Innym bardzo ważnym produktem mlecznym jest mazun. Można go przygotować z mleka krowiego lub owczego, choć spotykane są również mazuny z mleka wielbłąda. Takie kwaszone mleko jest wykorzystywane przez Ormian zarówno jako chłodzący i pożywny zarazem napój, jak i jako dodatek do wielu dań. Można z niego sporządzić zarówno mleko, jak i maślankę, znane są również ciekawe przepisy na zupę z takiego mleka. Innym znanym i cenionym w diecie ormiańskiej produktem mlecznym jest serow-mazun, który można przechowywać przez dłuższy czas w spiżarni. To nic innego, jak połączenie mazunu z kożuchami tworzącymi się w trakcie gotowania mleka.

Produkty mleczne, które chętnie uwzględnia w swym menu kuchnia ormiańska, to również wszelkiego rodzaju sery. Sery te mają dużą wartość odżywczą, a w tradycyjnej kuchni przechowuje się je albo w zalewie, albo na powietrzu. Typowo ormiańskim serem jest kanacz, produkowany głównie na terenach górskich oraz na armeńskich stepach. Z mleka owczego lub z mieszanki mleka koziego i owczego powstaje natomiast motał – ser o ostrym smaku i przyjemnym zapachu. Znane są również ormiańskie sery, które do złudzenia przypominają góralską bryndzę. Mają one miękką konsystencję, słony smak i dość specyficzny zapach.